Achtergrond
Wanneer een werknemer ziek is, heeft hij recht op doorbetaling van zijn loon. Dit recht gaat gepaard met de verplichting om actief mee te werken aan zijn re-integratie. Als een werknemer deze verplichting verzuimt (zie de voorbeelden in de inleiding), vervalt dit recht op doorbetaling van zijn loon. Van de werkgever wordt op grond van de Wet verbetering poortwachter verwacht dat hij de benodigde prikkelende maatregel treft om de werknemer tot medewerking te stimuleren.
Wanneer de werkgever dit niet doet, kan dit grote gevolgen hebben. De werkgever riskeert een loonsanctie van het UWV doordat onvoldoende passende maatregelen zijn getroffen tegen het niet of onvoldoende meewerken aan de re-integratie door de werknemer. De werkgever kan hierdoor een verlengde loondoorbetalingsverplichting in het derde ziektejaar krijgen.
Loonopschorting
De wet geeft de werkgever de mogelijkheid het loon op te schorten wanneer de werknemer zich niet houdt aan redelijke voorschriften. Bijvoorbeeld als iemand al twee keer is opgeroepen bij de bedrijfsarts, maar hij niet komt. De werkgever kan hierdoor namelijk niet controleren of de werknemer wel recht heeft op loon.
De werkgever kan in deze gevallen een loonopschorting als drukmiddel gebruiken om het loon niet meer uit te betalen. Zodra de werknemer wel weer voldoet aan zijn re-integratieverplichting moet de werkgever het volledige loon met terugwerkende kracht alsnog betalen. Wanneer de werknemer zijn re-integratieverplichting blijft verzuimen, kan de werkgever overgaan op een loonstop. Let op, er moet hierbij sprake zijn van een zeker tijdsverloop.
Loonstop
Onder bepaalde omstandigheden kan een loonstop direct worden toegepast zonder een voorafgaande loonopschorting. Dit kan bijvoorbeeld wanneer de werknemer door opzet de ziekte heeft veroorzaakt of wanneer hij zijn genezing belemmert of vertraagt. Ook kan het wanneer hij weigert mee te werken aan het opstellen, evalueren of bijstellen van een plan van aanpak. Het recht op loondoorbetaling vervalt en de wet geeft in deze situaties de mogelijkheid tot een loonstop. Een loonstop houdt in dat het loon geheel wordt stopgezet. De bedoeling van deze sanctie is ook om voldoende afschrikkend te werken om te waarborgen dat de werknemer zijn re-integratie serieus oppakt. Zodra de werknemer aanbiedt om in overleg te gaan over het hervatten van de re-integratiewerkzaamheden moet de loonstop worden beëindigd. Bij een loonstop geldt geen terugwerkende kracht zoals bij een loonopschorting. Wanneer er sprake is van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid, mag de werkgever over heel het loon een loonstop doen.
ZAPO
De ZAPO (bijlage cao PO) geeft ook een aantal mogelijkheden waarin de werkgever over kan gaan tot een loonstop. Voor het grootste gedeelte komt dit overeen zoals hier boven weergegeven. De weergegeven wettelijke regels zijn uiteindelijk leidend.
Waarschuwingsplicht
Let op, de werkgever is verplicht de werknemer vooraf te waarschuwen voor de consequenties bij het verzuimen van de re-integratieverplichting. De werkgever mag bij geen gehoor na een redelijke termijn de gepaste maatregel vervolgens toepassen.
Wees daarnaast duidelijk in je communicatie naar de medewerker zodat de bedoeling voor beide partijen duidelijk is. Dat blijkt ook uit een recente uitspraak van de rechtbank Rotterdam. De twee loonsancties zijn namelijk fundamenteel verschillend. Het is belangrijk ze te onderscheiden, ook in de manier van communiceren.
Conclusie
De werkgever moet actief betrokken zijn in het re-integratie proces van de werknemer. Neem contact op met een casemanager of een juridisch adviseur van VGS wanneer er bij een zieke werknemer sprake is van nalatigheid in de re-integratie. Zij kunnen verder helpen met het beoordelen of een sanctie passend is en zo ja, welke.