34 van de 56 aanvragen goedgekeurd
De nieuwe wet MRNS moet het stichten van nieuwe scholen eenvoudiger maken. Het begrip ‘richting’ wordt niet langer meegewogen bij de beoordeling of een nieuwe school gesticht mag worden. Aan hand van ouderverklaringen en door middel van een kwaliteitstoets dienen initiatiefnemers aan te tonen dat hun initiatief levensvatbaar is. In 2021 kon voor de eerste keer op basis van de nieuwe wet een aanvraag worden ingediend. Van de in totaal 56 initiatieven heeft minister Wiersma er onlangs 34 goedgekeurd. De aanvraag voor een nieuwe reformatorische basisschool te Kesteren heeft de minister ook goedgekeurd. Dit betekent dat deze school per 1 augustus 2023 bekostigd wordt. In het primair onderwijs waren 29 aanvragen voor een nieuwe school en 11 aanvragen om een locatie te verzelfstandigen tot een nieuwe school. In het voortgezet onderwijs betrof het 16 aanvragen voor het stichten van een nieuwe school.
| PO | VO | |
| Aantal aanvragen | 40 | 16 |
| Aantal ingetrokken | 3 | 2 |
| Aantal afgewezen | 5 | 12 |
| Aantal goedgekeurd | 32 | 2 |
Opvallend
Wat direct opvalt, is dat in het voortgezet onderwijs slechts 2 van de 16 aanvragen zijn goedgekeurd. Van de 16 aanvragen zijn er maar liefst 12 afgewezen. Minister Wiersma geeft in zijn brief aan de Tweede Kamer aan dat dit met name te maken heeft met twee oorzaken. Bijna de helft van de initiatieven haalde niet voldoende ouderverklaringen. Daarnaast is een aanzienlijk deel van de aanvragen voor het voortgezet onderwijs afgewezen omdat de inspectie, gebaseerd op de verwachte kwaliteit van het burgerschapsonderwijs, niet tot een positief advies kon komen.
Juist de tweede reden die de minister noemt, roept vragen op. Bij de totstandkoming van deze wet is tijdens de parlementaire behandeling uitgebreid gesproken over de vraag op welke wijze de kwaliteitstoets zal plaatsvinden, op basis waarvan de onderwijsinspectie tot een beslissing komt. Daarbij is aangegeven dat aan nieuwe initiatieven geen zwaardere eisen, bijvoorbeeld op het terrein van burgerschapsonderwijs, gesteld zouden worden dan aan de huidige scholen. Het moet immers eenvoudiger worden om een nieuwe school te stichten en een verzwaring van de inhoudelijke toetsing zou daarbij niet passen. Nu met name in het voortgezet onderwijs een groot aantal initiatieven is afgewezen, waarbij nadrukkelijk door de minister een link wordt gelegd naar de verwachte kwaliteit van het burgerschapsonderwijs, doet zich de vraag voor op welke wijze de onderwijsinspectie de kwaliteitstoets heeft uitgevoerd. Overigens moet ook opgemerkt worden dat in het primair onderwijs wel een groot aantal initiatieven de eindstreep heeft gehaald.
Kamervragen
Inmiddels heeft de heer Bisschop (SGP) aan minister Wiersma schriftelijke vragen gesteld over de werkwijze van de onderwijsinspectie bij de beoordeling van de ingediende aanvragen. De VGS is benieuwd naar de beantwoording daarvan.