VGS
beeld RD

Hij was daar mede op uitnodiging van de VGS. De PvdA’er had namelijk in december vorig jaar aangekondigd dat hij de vrijheid van onderwijs wil inperken door artikel 23 van de Grondwet aan te passen. Hij stelde toen onder meer dat hij het moeilijker wil maken voor bijvoorbeeld orthodox-christelijke scholen om de onderwijsvrijheid als ‘smoesje’ te gebruiken, bijvoorbeeld als het gaat over de manier waarop ze lesgeven over homoseksualiteit. Ook bepleitte hij invoering van een acceptatieplicht.  

De VGS nam in een reactie afstand van zijn plannen. De kansenongelijkheid die Asscher wil bestrijden, wordt namelijk niet veroorzaakt doordat er enkele tientallen scholen in Nederland zijn met een gesloten toelatingsbeleid. We wezen hem er tevens op dat de Grondwet ruimte biedt aan christelijke scholen om vanuit hun identiteit een Bijbels geluid inzake bijvoorbeeld seksuele diversiteit te laten horen.  

Verschillen 

Tegelijkertijd nodigden we Asscher uit om een christelijke school te bezoeken om met eigen ogen te zien hoe het er daar aan toe gaat. De PvdA-leider nam die uitnodiging meteen aan; maandag was het zover. 

Op De Swaef liet Asscher zich door directeur C.J. Hoekman van het beroepencollege van het Wartburg en bestuurder R. Toes informeren over de school. Aansluitend woonde hij een les maatschappijleer bij over verschillen tussen jongens en meisjes. Docent Kleiberg liet de PvdA-politicus vervolgens een lokaal zien dat is omgebouwd tot heus wijkrestaurant, waar buurtbewoners worden bediend door leerlingen.  

‘Asscher wil vooral zorgen voor gelijke kansen en ziet zaken misgaan in bepaalde wijken in de grote steden. Die zorgen begrijpen we, maar zijn oplossing niet.’ 
Wartburgbestuurder R. Toes

Moeite

Tijdens het afsluitende gesprek sprak Asscher zijn waardering uit voor les (‘respectvol en rustig’) en de school (‘ik merk dat jullie de discussie willen aangaan’). Tevens roemde hij het Nederlandse onderwijsbestel: ‘Dat past bij de Nederlandse traditie om scholen met uiteenlopende identiteiten te financieren.’ 

Daar moet zijns inziens ook ruimte voor blijven, al zal die ruimte -als het aan hem ligt- voortaan ‘beperkter’ zijn dan voorheen. Niet de eigen identiteit is maatgevend, maar datgene wat maatschappelijk aanvaard is.  

Zo gaf Asscher aan dat hij er ‘moeite mee heeft’ als een school haar leerlingen voorhoudt dat het homohuwelijk indruist tegen wat de Bijbel leert. Hij vindt dat niet de taak van de school – en ook niet de taak van de overheid om zulke scholen te (blijven) financieren. ‘Het is raar als je dan als school zegt: “Dat is slecht.”’ 

De vrijheid van onderwijs houdt echter juist in dat ouders kunnen kiezen voor scholen waarvan de visie aansluit bij hun eigen opvattingen. Opgroeiende kinderen zijn erbij gebaat dat ze op school dezelfde dingen horen als thuis. Asscher ziet dat anders. Hij meent juist dat ‘kinderen soms moeten worden beschermd tegen hun ouders.’ 

Onaanvaardbaar ingeperkt 

Wartburgbestuurder Toes vindt het positief dat Asscher de uitnodiging voor het schoolbezoek heeft aangenomen. ‘Als school willen we blijven investeren in dergelijke gesprekken en bezoeken. Alleen al om niet correcte beelden van en over elkaar bij te stellen. Daar heeft dit bezoek zeker ook aan bijgedragen.’ 

Desondanks is hij ‘verontrust’. Zijn bezorgdheid over Asschers plannen is niet weggenomen. ‘Asscher wil vooral zorgen voor gelijke kansen en ziet zaken misgaan in bepaalde wijken in de grote steden. Die zorgen begrijpen we, maar zijn oplossing niet.’ 

beeld RD

Bij Asschers visie is duidelijk de botsing tussen grondrechten aan de orde, aldus Toes. ‘In zijn voorstel tot wijziging van artikel 23 zullen belangrijke interpretatieverschillen zichtbaar worden: mag een school wel of niet kritisch zijn over wetgeving (bijvoorbeeld t.a.v. het homohuwelijk) op grond van de vrijheid van godsdienst? Is er ruimte voor overtuigingen die gebaseerd zijn op Gods Woord, of mogen we daar leerlingen niet meer op wijzen? Asscher is van mening dat, zodra er sprake is van wetgeving, dit niet kan. Daarmee wordt de vrijheid van onderwijs wel degelijk behoorlijk, wat ons betreft onaanvaardbaar, ingeperkt.’ 

Nieuw tijdperk  

Ook VGS-bestuurder P.W. Moens juicht het toe dat politici onze scholen bezoeken. ‘Dat geeft hen een goed beeld van de manier waarop wij ons onderwijs inrichten. We kunnen hen dan ook laten zien wat ónze visie op de vrijheid van onderwijs is.’  

Asschers kijk staat daar haaks op, constateert Moens. ‘De aanpassingen die hij voorstaat, leiden absoluut tot vermindering van de onderwijsvrijheid. Hier is geen sprake van modernisering, maar van een duidelijke inperking.’ De VGS is daarover al langer bezorgd. ‘Asschers ronde bewoordingen voeden die zorgen’, concludeert Moens. ‘We gaan een nieuw tijdperk in.’ 

Zie hier voor een verslag van het schoolbezoek in het Reformatorisch Dagblad.