Leren en ontwikkeling speelt een belangrijke rol in het onderwijs, voor leerlingen én onderwijsondersteunend en lesgevend personeel. In sommige gevallen betaalt de werkgever (voor een gedeelte) de kosten van de opleiding van de werknemer. In dat geval kan een studiekostenbeding worden overeengekomen, tenzij er sprake is van verplichte scholing. Van verplichte scholing is sprake wanneer de scholing:
- noodzakelijk is voor de uitoefening van de functie (bijvoorbeeld een cursus voor het bijhouden van de vakbekwaamheid of omgaan met een nieuw systeem);
- noodzakelijk is voor het voortzetten van de arbeidsovereenkomst (bijvoorbeeld bij verval van de functie);
- volgens Unierecht, nationaal recht, cao of een daartoe bevoegd bestuursorgaan verplicht door de werkgever kosteloos aangeboden moet worden (bijvoorbeeld opgelegde professionaliseringsactiviteit zoals nascholing en werkgelegenheidsperspectief, zie artikel 9.3 cao po 2024-2025).
In deze gevallen is de werkgever verplicht de scholing (inclusief studiematerialen en reiskosten) kosteloos aan te bieden. Daarnaast moet de scholingstijd worden beschouwd als arbeidstijd en moet de studie zoveel als mogelijk plaatsvinden tijdens arbeidstijden.
Niet verplicht
De lerarenopleiding valt niet onder verplichte scholing, aangezien er sprake is van een beroepskwalificatie (een opleidingstitel die nodig is voor het kunnen uitoefenen van een beroep). Daarnaast is de werkgever niet op grond van wet of cao verplicht deze opleiding te betalen. Als het initiatief voor de opleiding uitgaat van de werknemer, is dat een sterke indicatie dat er geen sprake is van verplichte scholing. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de opleiding wordt gevolgd voor een bredere inzetbaarheid op de arbeidsmarkt, zonder dat dit nodig is voor de vervulling van de (huidige) functie. In het geval dat de werkgever wil dat de werknemer een andere functie gaat uitoefenen, dan zijn de scholingskosten voor die functie meestal juist wel voor de werkgever.
Eisen
Investeren in (noodzakelijke) scholing van de werknemer is natuurlijk altijd een goede zaak. Het is zelfs een onderdeel van goed werknemer- en goed werkgeverschap. Dat je er als werkgever vruchten van plukt, kan echter niet altijd worden gegarandeerd. Let er tot slot bij een studiekostenbeding op dat dit voldoet aan de juiste eisen. Wanneer dat niet het geval is, is het studiekostenbeding namelijk niet geldig.
Overgenomen uit DRS magazine nr. 5 – 2025
