Integriteit: niet aan de orde?
“Integriteitskwesties? Die spelen bij ons niet.” Dat horen we – gelukkig – vaak van besturen. Van fraude is geen sprake. Maar is integriteit daarmee niet aan de orde – en hoeven we het daarover dus niet met elkaar te hebben? Juist wel, want integriteit gaat over veel meer dan graaien in gemeenschapsgeld. Dat thema raakt ál ons handelen als (directeur-)bestuurder, toezichthouder of mr-lid en ál onze onderlinge contacten.
Integriteit gaat namelijk over congruentie: handelen we conform onze Bijbelse waarden en opvattingen? Zíjn we christen? En: doen we niet alleen wat we zeggen, maar doen we ook het juiste? Dan parkeren we ons eigen gelijk en erkennen we de plek en de bijdrage van de ander.
Moedig zijn, hoort er eveneens bij: het juiste doen, óók als dat moeilijk is. De secularisatie maakt dit steeds urgenter: samen zijn we school in een samenleving die steeds meer weggroeit van Gods Woord.
Er is, kortom, alle reden om ons met elkaar te bezinnen op integriteit en dat thema verder te doordenken.
Week van het christelijk-reformatorisch onderwijs
Het symposium is onderdeel van de week van het christelijk-reformatorisch onderwijs, georganiseerd door Onderwijs van Waarde; een initiatief van VGS, ondersteund door Driestar Educatief, RMU en de Reformatorische Oudervereniging. De week wordt in 2024 voor het eerst georganiseerd en heeft als thema ‘Leef je waarden!’.
Hoofdlezingen
Tijdens het symposium zal Integriteit vanuit verschillende invalshoeken aan bod komen. Ds. W.A. Zondag vult het begrip integriteit vanuit Bijbels perspectief. Daarna zal mr. D. Vergunst aan de hand van vele jaren praktijkervaring als o.a. rechter op zijn karakteristieke wijze een scherpe analyse geven wat integer handelen wel en niet is. Die praktijkgerichte insteek is ook de rode lijn voor de workshops.
Het woord ‘integriteit’ zoek je tevergeefs in de Bijbel, maar wat er mee wordt bedoeld komt op vele plaatsen voor. Ds. W.A. Zondag gaat in zijn bijdrage in wat integriteit, met name in christelijk opzicht betekent. Wat betekent dit voor leidinggevenden, toezichthouders en MR leden in de onderwijspraktijk?
Dr. W.A. Zondag; o.a. predikant Gereformeerde Gemeente te Dordrecht en bijzonder hoogleraar Kerk, Recht en Samenleving.
Mr. Dirk Vergunst heeft als rechter én als lid van verschillende beroepscommissies binnen de VGS-achterban (helaas) veel ervaring met gevallen van niet-integer gedrag. Op zijn karakteristieke wijze zal hij daarvan voorbeelden geven. Ook van situaties waarin het – ondanks soms de beste bedoelingen- aan integriteit heeft ontbroken. Maar vanuit diezelfde praktijk komt hij ook– vanuit de uitgangspunten van de vorige bijdrage – met voorbeelden van hoe het wel kan.
Workshops
Integriteit: dé sleutel om ‘zugrunde zu gehen’. Immers, door gebrek daaraan strand het vertrouwen en gaat het toezichthouden ten onder. Tegelijkertijd geeft een basis van integriteit volop gelegenheid om ‘tot de bodem te gaan’ en de kern te raken in tal van kwesties die in de organisatie spelen.
De basis van toezichthouden ligt in de keuze van de toezichthouder om voor de school/scholen beschikbaar te willen zijn. De invulling van de beschikbaarheid ligt niet allereerst in een profiel of KvK inschrijving. Morele waarden als integriteit bepalen de kwaliteit van het toezichthouden. In deze workshop onderzoeken we hoe integriteit functioneert in de praktijk. Vanuit cases verkennen we integriteit en reiken we handvatten aan voor een gezonde en integere cultuur van toezicht.
Leendert van Wezel is lid van het college van bestuur van de Driestar – Wartburg en heeft jarenlange ervaring op het gebied van governance in het bedrijfsleven en in het Voortgezet Onderwijs. Diederic Kloosterman zet zijn ruime ervaring als schoolleider en toezichthouder in bij het begeleiden van toezichthoudende besturen en RvT’s, o.a. bij het ontwikkelen van een professionele bestuurscultuur.
In de workshop nemen Rens en Dick bestuurders en toezichthouders mee in hun zienswijze op het ‘ambacht van besturen’. Hoe stel je je als bestuurder en toezichthouder bescheiden op? Hoe ken je je plek van waaruit je liefdevol handelt en ontvankelijk bent voor de ander? Hoe kun je van leraren verwachten dat ze zich zo opstellen als je zelf – ‘aan de top’ – het goede voorbeeld niet geeft? Op interactieve wijze wordt het thema verkend. In deze workshop maken we kennis met de publicatie van een onderzoek, die hierover in april 2024 zal verschijnen van de hand van Dick.
Dick den Bakker was de laatste vijftien jaar directeur onderwijs en identiteit bij Verus, vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs. De laatste jaren is hij zelfstandig onderwijsadviseur. Rens Rottier was werkzaam als bestuurder van Hogeschool De Driestar en deelt nu zijn kennis en ervaring als adviseur.
Een van de gemeenschappelijke belangen van ouders en personeel betreft het welbevinden van kinderen. Vanuit dat perspectief, gevoed door een praktisch perspectief, denkt de (G)MR mee met allerlei schoolzaken. Met als doel dat visie en beleid van het bestuur de goede praktijken in de school versterkt en verbeterd. Maar wat als die belangen verschillend zijn? Hoe functioneert dan het integriteitskompas? Aan de hand van praktijkvoorbeelden nemen Gerdien en Jan (G)MR leden mee in de toerusting en doordenking ten aanzien van integer handelen.
Gerdien Lassche is het gezicht van de Reformatorische Oudervereniging en Jan Schreuders is Manager Dienstverlening & coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid bij de Reformatorische Maatschappelijke Unie. Beide workshophouders kennen de praktijk van het toezichthouden van binnenuit middels een lidmaatschap van een toezichthoudend orgaan in het domein Onderwijs en Zorg.
De Code Goed Bestuur maakt in het vierde principe melding van ‘integer en transparant werken’. In de uitwerkingen krijgen alle partners in de bestuurlijke driehoek – toezicht, bestuur en medezeggenschap – een plaats. Hoe verloopt de interactie tussen die drie? Welke plaats heeft integriteit daarin? Wat kenmerkt de integere dialoog? Hoe gaat dat in de praktijk? Hoe worden dilemma’s gewogen en gekomen tot verantwoorde keuzes? Aan de hand van een zelf ontwikkelde leidraad/’denkmodel nemen Arno en Bart de deelnemers op een interactieve manier mee op weg naar geloofwaardig en verantwoord integer handelen.
Arno Bronkhorst is bestuurder van de VBSO en KOC Diensten. Na jarenlang directeur van de Erdee Media Groep te zijn geweest, zet Bart Visser zijn kennis en ervaring als zelfstandig ondernemer in de (non-)profit sector als interimmer, coach, mediator en sparringpartner.
Programma
13:00 – 13.30 uur: Inloop
13.30 – 13.45 uur: Opening door Pieter Moens
13.45 – 14.15 uur: Hoofdlezing 1 Integriteit: dat raakt ons allemaal – door dr. W.A. Zondag
14.15 – 14.25 uur: Muzikale bijdrage door leerlingen van de Willem de Zwijgerschool
14.25 – 14.55 uur: Hoofdlezing 2 Integriteit: problemen uit én oplossing voor de praktijk – door mr. D. Vergunst
14.55 – 15.15 uur: Panel met 2 toezichthouders, 2 bestuurders en 2 MR leden o.l.v. Kees de Groot
15.15 – 15.30 uur: Pauze
15.30 – 16.30 uur: Workshops (inschrijven bij opgave)
16:30 – 16.45 uur: Plenaire afsluiting
Datum en locatie
U bent van harte welkom op D.V. vrijdag 26 januari bij de Willem de Zwijgerschool, IJdenhove 238 te Hendrik-Ido-Ambacht. De inloop is om 13.00 uur. U kunt bij de locatie parkeren.
Aanmelden
Aanmelden voor dit symposium is niet meer mogelijk.