Symposium 'Integriteit in de bestuurlijke driehoek'

Het woord ‘integriteit’ zoek je tevergeefs in de Bijbel, maar wat er mee wordt bedoeld komt op vele plaatsen voor. Ds. W.A. Zondag gaat in zijn bijdrage in wat integriteit, met name in christelijk opzicht betekent. Wat betekent dit voor leidinggevenden, toezichthouders en MR leden in de onderwijspraktijk? 

Dr. W.A. Zondag; o.a. predikant Gereformeerde Gemeente te Dordrecht en bijzonder hoogleraar Kerk, Recht en Samenleving. 

Mr. Dirk Vergunst heeft als rechter én als lid van verschillende beroepscommissies binnen de VGS-achterban (helaas) veel ervaring met gevallen van niet-integer gedrag. Op zijn karakteristieke wijze zal hij daarvan voorbeelden geven. Ook van situaties waarin het – ondanks soms de beste bedoelingen- aan integriteit heeft ontbroken. Maar vanuit diezelfde praktijk komt hij ook– vanuit de uitgangspunten van de vorige bijdrage – met voorbeelden van hoe het wel kan.

Integriteit: dé sleutel om ‘zugrunde zu gehen’. Immers, door gebrek daaraan strand het vertrouwen en gaat het toezichthouden ten onder. Tegelijkertijd geeft een basis van integriteit volop gelegenheid om ‘tot de bodem te gaan’ en de kern te raken in tal van kwesties die in de organisatie spelen.  

De basis van toezichthouden ligt in de keuze van de toezichthouder om voor de school/scholen beschikbaar te willen zijn. De invulling van de beschikbaarheid ligt niet allereerst in een profiel of KvK inschrijving. Morele waarden als integriteit bepalen de kwaliteit van het toezichthouden. In deze workshop onderzoeken we hoe integriteit functioneert in de praktijk. Vanuit cases verkennen we integriteit en reiken we handvatten aan voor een gezonde en integere cultuur van toezicht.  

Leendert van Wezel is lid van het college van bestuur van de Driestar – Wartburg en heeft jarenlange ervaring op het gebied van governance in het bedrijfsleven en in het Voortgezet Onderwijs. Diederic Kloosterman zet zijn ruime ervaring als schoolleider en toezichthouder in bij het begeleiden van toezichthoudende besturen en RvT’s, o.a. bij het ontwikkelen van een professionele bestuurscultuur.

In de workshop nemen Rens en Dick bestuurders en toezichthouders mee in hun zienswijze op het ‘ambacht van besturen’. Hoe stel je je als bestuurder en toezichthouder bescheiden op? Hoe ken je je plek van waaruit je liefdevol handelt en ontvankelijk bent voor de ander? Hoe kun je van leraren verwachten dat ze zich zo opstellen als je zelf – ‘aan de top’ – het goede voorbeeld niet geeft? Op interactieve wijze wordt het thema verkend. In deze workshop maken we kennis met de publicatie van een onderzoek, die hierover in april 2024 zal verschijnen van de hand van Dick.

Dick den Bakker was de laatste vijftien jaar directeur onderwijs en identiteit bij Verus, vereniging voor katholiek en christelijk onderwijs. De laatste jaren is hij zelfstandig onderwijsadviseur. Rens Rottier was werkzaam als bestuurder van Hogeschool De Driestar en deelt nu zijn kennis en ervaring als adviseur.

Een van de gemeenschappelijke belangen van ouders en personeel betreft het welbevinden van kinderen. Vanuit dat perspectief, gevoed door een praktisch perspectief, denkt de (G)MR mee met allerlei schoolzaken. Met als doel dat visie en beleid van het bestuur de goede praktijken in de school versterkt en verbeterd. Maar wat als die belangen verschillend zijn? Hoe functioneert dan het integriteitskompas? Aan de hand van praktijkvoorbeelden nemen Gerdien en Jan (G)MR leden mee in de toerusting en doordenking ten aanzien van integer handelen. 

Gerdien Lassche is het gezicht van de Reformatorische Oudervereniging en Jan Schreuders is Manager Dienstverlening & coördinator arbeidsvoorwaardenbeleid bij de Reformatorische Maatschappelijke Unie. Beide workshophouders kennen de praktijk van het toezichthouden van binnenuit middels een lidmaatschap van een toezichthoudend orgaan in het domein Onderwijs en Zorg.

De Code Goed Bestuur maakt in het vierde principe melding van ‘integer en transparant werken’. In de uitwerkingen krijgen alle partners in de bestuurlijke driehoek – toezicht, bestuur en medezeggenschap – een plaats. Hoe verloopt de interactie tussen die drie? Welke plaats heeft integriteit daarin? Wat kenmerkt de integere dialoog? Hoe gaat dat in de praktijk? Hoe worden dilemma’s gewogen en gekomen tot verantwoorde keuzes? Aan de hand van een zelf ontwikkelde leidraad/’denkmodel nemen Arno en Bart de deelnemers op een interactieve manier mee op weg naar geloofwaardig en verantwoord integer handelen.

Arno Bronkhorst is bestuurder van de VBSO en KOC Diensten. Na jarenlang directeur van de Erdee Media Groep te zijn geweest, zet Bart Visser zijn kennis en ervaring als zelfstandig ondernemer in de (non-)profit sector als interimmer, coach, mediator en sparringpartner.